Kronik zatürre, halk arasında zatürre olarak bilinen ve tıbbi adı pnömoni olan akciğer dokusunun iltihaplanması durumunun uzun süreli ve çözümsüz hale gelmiş şeklidir. Kronik zatürre, genellikle bakteriler başta olmak üzere çeşitli mikroorganizmalar tarafından meydana gelir. Bazı kronik zatürre türlerinde, hastalıklı kişilerden sağlıklı kişilere doğrudan bulaşma riski bulunmaktadır. Ancak hastalık, çoğunlukla kişinin kendi ağız, boğaz ve sindirim kanalında bulunan mikropların akciğere ulaşması ile gelişir.

Vücut savunması zayıf düşmüş kişilerde, hastalığa neden olan mikroplar kronik zatürre oluşturur. Yani zatürrenin ortaya çıkmasında bulaşmadan çok kişinin vücut direncinin düşük olması daha önemli bir rol oynar. Kronik zatürre hastalığına zemin hazırlayan grip ve benzeri solunum yolu enfeksiyonları çok bulaşıcıdır. Öksürük, hapşırık, ağız ve burun sekresyonlarıyla bulaşmış bardak, çatal kaşık, mendil, kapı kolu gibi eşyalar ile diğer kişilere geçebilir.

Zatürre bazen grip, soğuk algınlığı ve bronşit gibi hastalıklarla karıştırılabilir. Bu gibi hastalarda, ateşin üşütme ve titremeyle yükselmesi, hastanın genel durumunun bozulması, hastalığın ağır seyredip uzun sürmesi, koyu renkli kanlı balgam, göğüs ağrısının eşlik etmesi durumunda zatürre olasılığı dikkate alınarak dikkatli bir şekilde araştırma yapılması gerekir. Kronik zatürre ihmal edilmemesi gereken bir hastalıktır. Erken teşhis edilmesi ve gecikmeden tedaviye başlanması, kronik zatürreye bağlı ölümleri azaltmaktadır. Hastanın şikayetleri kronik zatürreye uyumlu ise genellikle yapılan muayene ve akciğer röntgenindeki bulgularla kronik zatürre teşhisi konulabilir. Eğer doktor gerekli görürse bu durumda kan ve balgam tahlilleri yaptırabilir.

Birçok zatürre türünde tedavi evde yapılabilir. Ancak ağır olguların bulunduğu kişilerde, yaşlı hastalarda, yoğun bakım desteği gerektiren hastalarda ve oksijen tedavisi gerektiren hastalarda hastane ortamında kronik zatürre tedavisi yatarak yapılır. Zatürre tedavisi hastaya göre değişir. Tedavi sürecine erken başlandığında, ayaktan tedavi edilebilen kişilerde sonuçlar çok olumlu ve yüz güldürücüdür. Ancak teşhis ve tedavisi gecikmiş ağır zatürre olgularında ölüm oranı yüksektir.

Zatürreden korunmak için zatürre oluşumunu kolaylaştıran olumsuz faktörler düzeltilmelidir. Hastalıkların uygun şekilde takip ve tedavisi, stresten kaçınma, hijyenik barınma koşullarının sağlanması, dengeli beslenme, alkol, tütün ve ilaç bağımlılığı kontrolü, ağız ve mide içeriğinin solunum yollarına kaçmasına yol açan risk faktörlerinin en aza indirilmesi gerekir. Risk grubunda olan kişilerin zatürreye karşı bağışıklık kazanması için grip aşıları, pnömokok aşıları ve bağışıklık serum uygulamaları yapılabilir. Zatürreye yol açan ya da kolaylaştırıcı olan grip salgınları sırasında kalabalıkta temasın azaltılması ve maske kullanılması gerekir. Yüksek riskli gruplar, grip bulaştırabilecek kişilerin aşılanması korunma için önerilen hususlardandır.

Çocukların yeterli beslenememe sebebi ile zatürre olmaları çok kolaylaşır. Ülkemizde doğan bebeklerin %10'undan azı doğumu izleyen ilk 3 ay içinde sadece anne sütü ile beslenmektedir. Anne sütü, bebeklerin bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve yapılan aşılara daha iyi yanıt vermesini sağladığı için önemlidir. Bu sebeple anne adaylarının bebeklerini emzirmeleri teşvik edilmeli ve bebeklerin yeterli miktarda anne sütü alması sağlanmalıdır. Ülkemizde aşılama oranı oldukça düşüktür. Bu, çocuklarda en önemli zatürre etkenidir. Kızamık, boğmaca ve tüberküloz aşılarının yapılması zatürre sıklığını azaltacaktır. Çocukların sigaraya maruz kalması zatürre sıklığını ve bu nedenle hastaneye yatış ve ölüm oranını artırmaktadır. Çocukların sigaraya maruz kalmasını önleyerek kronik zatürre olmasının önüne geçin. Zatürre hastalığından şüphe ederseniz vakit kaybetmeden doktora gidip bir an evvel tedavinizi yaptırın. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır.