Zatürre nedir, akciğerlerdeki hava keseciklerinin iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Tıpta zatürre 'pnömoni' olarak tanımlanır. Zatürreye birden fazla mikrop sebep olabilir. Fakat hemofilıs, pnömokok, stafilokok adlı mikroplar dolayısı ile oluşan zatürre daha yaygındır. Tüberküloz mikrobunun akciğerlerde yol açtığı rahatsızlık da bir tür zatürre hastalığıdır.
Zatürre daha çok sigara kullananlarda, solunum yolları ile alakalı rahatsızlığı olanlarda, kalp hastalarında, diyabet hastalarında, aşırı alkol kullananlarda ve bağışıklık sistemi sağlıksız olan kişilerde daha fazla görülür.
Zatürre Belirtileri Nelerdir?
Zatürre başlangıçta yüksek ateş, balgam, titreme ve yorgunluk gibi belirtiler ile ortaya çıkmaktadır. Ayrıca göğüs ağrısı ve sırt ağrısı başlar. Solunum anında ve öksürürken bel ağrısı açığa çıkabilir. Bunların haricinde oluşabilecek belirtiler;
- Dudaklarda morarma ve uçuğa benzer yaralar
- Boğaz ve kaslarda ağrı hissi
- Yoğun baş ağrısı ve baş dönmesi
- Baygınlık hissi, hızlı nefes alıp verme
- Aşırı su içme isteği
- İdrar oranının azalması
- Yorgunluk ve algılama güçlüğü
- İlerlemiş vakalarda koma şeklinde belirtiler ortaya çıkabilir.
Bütün sıralanan belirtiler aynı kişide her zaman bir arada görülmeyebilir. Belirtilerinden birkaç tanesinin kişide görülmesi zatürre olasılığını arttırır ve dolayısı ile zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Zatürre Nasıl Bulaşır?
Zatürre oluşumuna yol açan bakteriler, solunum yolu ve yakın temas ile vücuda alınabilir. Üst solunum sitemine konumlanarak çoğalırlar. Kalabalık yerler ve kapalı mekanlarda zatürre daha çabuk bulaşır. Salgın olarak ortaya çıkabilir. Ancak zatürre soğuk algınlığı hastalığı kadar bulaşıcı türde bir hastalık değildir. Ufak çocuklarda bulaşma özelliği daha yüksektir.
Zatürre Tanısı ve Tedavisi Nasıl Yapılır?
Zatürre hastalığının tanısı için hastanın şikâyetleri ve fiziki muayene büyük oranda yeterli olur. Doktor akciğerleri incelediğinde solunum ile alakalı bir sıkıntı olduğunu anlar. Çünkü solunum anındaki ses zatürre nedeni ile değişmiştir. Bütün bunların haricinde akciğerler için akciğer filmi ve kan tetkikleri tanı için önemlidir. Uygulanan bazı testler özellikleri nedeniyle kesin tanı için yardımcı olur.
Zatürre için uygulanacak tedavi hastalığın derecesine göre farklılık gösterir. Zatürrenin fazla ilerlemediği vakalarda antibiyotik ve balgam söktürücüler ile tedavi edilir. Bu sayede hastalarda rahatlamada sağlanır. Reçete edilen ilaçlar ağızdan ya da enjekte edilerek uygulanabilir. İlaç kullanımından birkaç gün sonra hasta tekrar kontrol edilerek hastalığın seyri takip edilir.
Zatürre hastalığının ağır seyrettiği vakalarda, kişinin hastaneye yatması uygun görülür. Hastanede bir hafta kadar bir tedavi uygulanır. Tedavi süreci hastalığın gidişatına göre uzatılabilir ya da daha kısa sürede sonlandırılır. Hastaya gerekirse oksijen takviyesi verilerek nefes alışverişi kolaylaştırılır. Damar yolu ile sıvı ve antibiyotik verilebilir.
